Βαρηκοΐα είναι η μείωση της ακοής που στις σοβαρότερες περιπτώσεις καταλήγει σε πλήρη απώλειά της (κώφωση). Η βαρηκοΐα είναι συχνό σύμπτωμα που εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες συνήθως, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμα και από τη γέννηση. Ο βαρήκοος δυσκολεύεται να ακούσει τους άλλους και να διακρίνει τις λέξεις. Συχνά ζητά να επαναλάβουν όσα είπαν προηγουμένως, παραπονείται ότι οι άλλοι δεν μιλούν καθαρά, ενώ όταν παρακολουθεί τηλεόραση ή ακούει ραδιόφωνο αυξάνει πολύ την ένταση, σε επίπεδα που μπορεί να ενοχλούν τους γύρω του. Η δυσκολία του βαρήκοου μεγαλώνει σε περιβάλλον με θόρυβο. Ανάλογα με τη βαρύτητα της βαρηκοΐας, ο βαρήκοος μπορεί να δυσκολεύεται σημαντικά να συμμετέχει σε συζητήσεις και κοινωνικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να τις αποφεύγει και να απομονώνεται.
Τύποι βαρηκοϊας:
Βαρηκοΐα Αγωγιμότητας Ονομάζεται η βαρηκοϊα που προκαλείται από παθήσεις του έξω ή του μέσου ωτός όπως:
Βύσμα κυψέλης
Εξωτερική ωτίτιδα
Τυμπανοσκλήρυνση
Διάτρηση της τυμπανικής μεμβράνης
Μέση ωτίτιδα κ.α.
Νευροαισθητήρια Βαρηκοΐα:
Ονομάζεται η βαρηκοϊα που προκαλείται από παθήσεις του κοχλία ή του ακουστικού νεύρου.
Π.χ. πρεσβυακουσία
Αιφνίδια απώλεια της ακοής
Ακουστικό τραύμα Μεικτού τύπου :
Ονομάζεται η βαρηκοϊα που προκαλείται από συνδυασμό παθήσεων του έσω ωτός και του έξω ή του μέσου.
Π.χ. Ωτοσκλήρυνση
ΠΡΕΣΒΥΑΚΟΥΣΙΑ
Η μείωση της ακοής λόγω της ηλικίας, ονομάζεται πρεσβυακουσία και είναι αντίστοιχη της πρεσβυωπίας στα μάτια!
Η πρεσβυακουσία ξεκινάει μετά τα 50-60 έτη και συνεχώς εξελίσσεται. Η ακοή μειώνεται και στα δύο αυτιά και ξεκινάει από τις πολύ υψηλές συχνότητες (δεν ακούμε καλά τα σύμφωνα), ενώ αργότερα επεκτείνεται και στις χαμηλότερες συχνότητες, δηλαδή δεν ακούμε ούτε τα φωνήεντα σε φυσιολογική ένταση φωνής του συνομιλητή μας.
Άλλοι παράγοντες που επιταχύνουν την πρεσβυακουσία είναι η χρόνια έκθεση σε ισχυρό θόρυβο (στο χώρο εργασίας), ο σακχαρώδης διαβήτης, η λήψη ωτοτοξικών φαρμάκων, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η υπέρταση και οι αγγειακές παθήσεις.
Επειδή η πρεσβυακουσία εμφανίζεται σταδιακά, ο εγκέφαλος «συνηθίζει» και αργούμε να αντιληφθούμε την μείωση της ακοής μας.
Το πρώτο σύμπτωμα είναι η δυσκολία να παρακολουθήσουμε μια συζήτηση, ειδικά όταν υπάρχει θόρυβος. Ενώ ακούμε λέξεις και ήχους, δηλαδή ακούμε πως κάτι μας λένε, δεν καταλαβαίνουμε τι μας λένε!
Πρώτοι οι συγγενείς παρατηρούν ότι βάζουμε δυνατά την τηλεόραση, δεν καταλαβαίνουμε τι μας λένε, δεν ακούμε συχνά το τηλέφωνο, το κουδούνι ή το θυροτηλέφωνο.
Η οικογένεια ή οι φίλοι μπορεί να νομίζουν πως «ξεχνάμε εύκολα» ή έχουμε «γεροντική άνοια», ενώ επειδή νιώθουμε άβολα που δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε με ευκολία, πολλές φορές απομονωνόμαστε και δεν μιλάμε σε κανέναν.
Άλλοτε το σύμπτωμα που αντιλαμβανόμαστε πρώτα είναι ένα βουητό (τζιτζίκια) και λανθασμένα θεωρείται ότι είναι λόγω αυχενικού, από τα μεγάλα αγγεία η ακόμα και νευρολογικής αιτιολογίας με αποτέλεσμα να μην ανευρίσκεται συγκεκριμένο αίτιο και να θεωρούμε ότι είναι μια κατάσταση την οποία απλά πρέπει να αποδεχτούμε.
Γνωρίζουμε πως 1 στους 2 θα εμφανίσει μέτρια έως βαριά πρεσβυακουσία μετά τα 65 έτη. Δυστυχώς, οι σημερινοί νέοι που ακούν πολύ δυνατά μουσική με είναι βέβαιο πως θα εμφανίσουν πιο νωρίς και πιο βαριά πρεσβυακουσία.
Επιπτώσεις:
Άγχος.
Όταν δεν ακούμε σωστά γνωρίζουμε ότι δεν έχουμε τον πλήρη έλεγχο του περιβάλλοντος είτε πρόκειται για το τηλέφωνο, το κουδούνι και γενικά για λόγους ασφάλειας.
Νεύρα
Μια κατάσταση που εύκολα μπορεί να μας νευριάσει και εμάς και τον συνομιλητή μας είναι η ασυνεννοησία σε έναν διάλογο.
Απομόνωση
Ύστερα από αλλεπάλληλες αποτυχίες διαλόγου απομακρυνόμαστε από τη συζήτηση όπως κάνει και ο συνομιλητής μας.
Κατάθλιψη
Νιώθουμε ότι παρ’ όλη την προσπάθειά μας βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον που δεν μπορεί να μας καταλάβει.
Ατροφία ακουστικού κέντρου
Μελέτες με μαγνητική τομογραφία έδειξαν ατροφία στο ακουστικό κέντρο που δέχεται ελάχιστα ακουστικά ερεθίσματα.
Άνοια.
Άτομα με βαρηκοΐα παρουσιάζουν άνοια πολύ συχνότερα από άτομα που διατηρούν την ακοή τους, ενώ η πιθανότητα διάγνωσης άνοιας αυξάνεται σημαντικά με την αύξηση της βαρηκοΐας. Η σχέση μεταξύ των δύο παθήσεων δεν είναι ακόμα γνωστή, ωστόσο πιθανολογείται κοινή παθολογία είτε μείωση της νοητικής λειτουργίας σαν συνέπεια κοινωνικής απομόνωσης. Η συνεχής προσπάθεια για διατήρηση της επικοινωνίας, μπορεί να οδηγεί σε πιο άμεση εκδήλωση της νευροπαθολογίας της άνοιας. Η μειωμένη κοινωνική δραστηριότητα αυξάνει την πιθανότητα εκδήλωσης άνοιας.
Πρόληψη:
Ο έλεγχος της ακοής ύστερα από την ηλικία των 60 είναι εξίσου σημαντικός όπως ο καρδιολογικός, ο οφθαλμολογικός και ο αιματολογικός έλεγχος. Σκοπός του ελέγχου είναι η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση. Αν υπάρχουν επιβαρυντικοί παράγοντες πρέπει να ξεκινήσει πιο σύντομα.
Μεγάλη ευθύνη φέρει ο ιατρός για την έγκαιρη και σωστή καθοδήγηση με σκοπό το μέγιστο ακουστικό όφελος και την επιβράδυνση της εξέλιξης της βαρηκοΐας.
Αντιμετώπιση:
Η τεχνολογία στον ιατρικό τομέα και ειδικά στον τομέα των ακουστικών έχει κάνει αλματώδη εξέλιξη τα τελευταία χρόνια και πλέον μπορεί να αντιμετωπίσει με επιτυχία κάθε είδους βαρηκοΐας.